سوربیتول

سوربیتول چیست؟ این ماده که معمولاً به‌عنوان یک شیرین‌کننده جایگزین استفاده می‌شود، یک الکل قندی طبیعی در میوه‌ها و سبزی‌های مختلف، ازجمله سیب، توت سیاه و زردآلو است، که شبیه الکل‌های قندی به نظر می‌رسد، مانند سایر الکل‌های قند، متانول ندارد. این ماده طعمی مانند شکر دارد اما حاوی کالری کمتری است که ممکن است آن‌ها را به یک گزینه سالم برای شیرین‌کننده‌های سنتی تبدیل کند. ازجمله موارد کاربردی برای این ماده در حوزه سلامتی، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• قند خون
• گوارش
• مراقبت از پوست
• بهداشت دهان و دندان

آیا به دنبال راهی سالم برای کمک به افزودن طعم به غذاها و نوشیدنی‌ها بدون تأثیرات منفی قند بوده‌اید؟ سوربیتول ممکن است مکمل مناسبی برای شما باشد. بااین‌حال، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد این ماده می‌تواند به‌طور کامل هر بیماری را درمان یا از آن پیشگیری کند.

سوربیتول چیست؟

بیشتر از شربت ذرت تهیه می‌شود. این ماده 60٪ شیرین‌تر از قند است، اما فقط حدود 60-66٪ کالری نسبت به آن ماده را شامل می‌شود. سوربیتول در انواع میوه‌ها و سبزیجات وجود دارد و آن را می‌توانید در تمشک، آووکادو، هلو، آلو و گیلاس نیز پیدا کنید.

به محض مصرف سوربیتول، آنزیمی به نام سوربیتول دهیدروژناز تولید می‌شود. سپس آنزیم را به فروکتوز، قند ساده موجود در میوه‌ها و سبزیجات، می‌شکند. این قند کبد را تحریک می‌کند تا مواد شیمیایی تولید کند که می‌تواند آن را بیشتر به گلوکز، گلیکوژن، لاکتات و دی‌اکسید کربن تجزیه کند.

وقتی بدن گلوکز تولید می‌کند – که یکی از ساده‌ترین انواع قند محسوب می‌شود – در بدن تجزیه می‌شود و انرژی تولید می‌کند. سوربیتول و سایر الکل‌های قندی، دسته‌ای از پلیول‌ها هستند که جزو دسته الکل‌های قندی نیز محسوب می‌شوند. آن‌ها عنصری از رژیم غذایی را تشکیل می‌دهند که حاوی الیگوساکاریدها، دی ساکاریدها، مونوساکاریدها و پلی ال‌های می‌باشند.

سوربیتول از چه چیز ساخته شده؟

سوربیتول یک ترکیب طبیعی است که این ماده بیشتر از شربت ذرت تهیه می‌شود‌، اما می‌تواند از سیب‌، تمشک، گلابی‌، هلو و توت‌فرنگی و آلو خشک نیز تهیه‌شده باشد. این ماده، از طریق یک فرآیند تحت‌فشار ایجاد می‌شود که این قندها و میوه‌ها را تجزیه می‌کند. این ماده می‌تواند به‌طور طبیعی نیز ایجاد می‌شود، اما می‌تواند به‌صورت مصنوعی از گلوکز نیز ایجاد شود.

از دیگر مواد مشابه در گروه الکل قند الکل قند می‌توان از موارد زیر نام برد:

• شربت مالتیتول
• شربت گلوکز هیدروژنه
• پلی گلیسیتول
• پلی گلیسیتول یا HSH
• ایزومالت
• لاکتیتول
• مالتیتول
• مانیتول
• زایلیتول

با همه این توصیفات، تولید تجاریسوربیتول از طریق هیدروژناسیون نشاسته، رایج‌ترین روش برای تولید سوربیتول است. در این فرآیند تولید ممکن است از مواد اولیه مانند ذرت‌، سیب‌زمینی، سورگوم (ذرت خوشه‌ای) یا گندم استفاده شود. به طور خلاصه‌، در رابطه با روند تولید این ماده می‌توان مراحل زیر را بیان کرد:

• ابتدا دانه‌ها / ریشه‌ها تحت فرآیند پاک‌سازی، ازهم‌پاشیدگی و آسیاب مرطوب قرار می‌گیرند.
• پس‌ازاین، تولیدکنندگان محتوای نشاسته را استخراج و جمع می‌کنند.
• این نشاسته سپس فرایند تصفیه و روانگرایی آنزیمی را طی می‌کند.
• در مرحله بعدی‌، نشاسته فرایند تخریب به دکستروز (یک نوع شکر و قند ساده) را تجربه می‌کند.
• پس از ساخت دكستروز غلیظ‌، این ماده سپس تحت هیدروژناسیون قرار می‌گیرد تا سوربیتول ایجاد شود.
• پس از تصفیه‌، غلظت و جامد شدن‌، محصول نهایی – پودر سوربیتول – آماده است.

کاربردهای سوربیتول

برای درک بهتر این ماده و اثرات آن بنا به گفته یکی از متخصصان رژیم‌درمانی و متخصص تغذیه که دارای افتخارات رژیم غذایی است، می‌توان گفت: مقادیر زیاد قند اضافه‌شده می‌تواند اثرات مضر بر متابولیسم و سلامت کلی شما داشته باشد. به همین دلیل‌، بسیاری از افراد به سایر شیرین‌کننده‌ها مانند الکل‌های قندی و شیرین‌کننده‌های غیر مغذی روی می‌آورند. بنا به گفته این متخصص، بدن الکل‌های قندی را از روده کوچک مانند قند معمولی به جریان خون جذب نمی‌کند. سوربیتول ممکن است برای موارد زیر مؤثر باشد:

• مراقبت از پوست
• بهداشت دهان و دندان
• دیابت
• گوارش

بااین‌حال، استفاده از این ماده نباید با هدف درمان یا جلوگیری از هرگونه بیماری پزشکی یا غیره باشد. همیشه قبل از استفاده از سوربیتول یا هر مکمل دیگری، با پزشک خود مشورت کنید.

چرا سوربیتول را مصرف کنید؟

اگر به دنبال راهی سالم برای حمایت از قند خون‌، هضم‌، سلامت دندان و آب‌رسانی هستید‌، سوربیتول می‌تواند مکمل مناسب شما باشد. چندین مزیت بالقوه بهداشتی برای این ماده وجود دارد که همه آنها ممکن است منجر به یک سبک زندگی سالم شود. برای بیماران دیابتی یا افرادی که رژیم‌های کم کربوهیدرات دنبال می‌کنند، به طور فزاینده‌ای محبوب است؛ زیرا به طور معمول در قند خون تداخل ایجاد نمی‌کند و کالری کمی دارد.

بااین‌حال، قبل از مصرف حتماً با یک پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید این مکمل برای شما مناسب است. بیماران مختلف ممکن است واکنش متفاوتی نسبت به آن نشان دهند. اگرچه ممکن است فوایدی برای سلامتی فراهم کند‌، اما ممکن است مکمل مناسبی برای همه نباشد.

نحوه مصرف و تهیه سوربیتول

به عنوان شیرین‌کننده، از پودر سوربیتول خالص مانند قند معمولی استفاده کنید. می‌توانید آن را در غذاهای پخته‌شده خود مخلوط کرده یا در قهوه یا چای خود بپاشید. دوز توصیه‌شده، 1 قاشق چای‌خوری (3000 میلی‌گرم) است. اگر بیش از 50 گرم روزانه مصرف کنید‌، ممکن است اثر ملین ملایمی ایجاد کند. توجه داشته باشید که قبل از استفاده با پزشک مشورت کنید.

می‌توانید پودر سوربیتول را از امروز در فروشگاه اینترنتی ما خریداری کنید. شرکت تولید کننده و توزیع‌کننده ما پیشرو در صنعت مکمل‌های غذایی خالص است. فروشگاه ما، فقط یک مارک تجاری نیست. همچنین مواد خالص را برای مارک‌های دیگر که مواد غذایی و سایر محصولات مکمل را توزیع می‌کنند‌، تأمین می‌کند. کلیه محصولات در فروشگاه ما، با توجه به روش‌های تولید استاندارد و صحیح، مطابق با فرآیندهای روز دنیا، تولید و آزمایش می‌شوند.

اگر شما علاقه مندید که پودر سوربیتول را برای کنترل قند خون‌، حفظ سلامت دهان‌، آب‌رسانی به پوست و کاهش علائم پیری و بهبود هضم امتحان کنید، کافیست به فروشگاه ما سرزنید.

نظرات متخصصین

در این قسمت به برخی نظرات و صحبت‌های متخصصین می‌پردازیم:

چه زمانی باید سوربیتول را در نظر بگیریم؟

اگر پایین نگه‌داشتن قیمت تمام‌شده مواد تشکیل‌دهنده بسیار مهم است‌، سوربیتول یک ماده بسیار کارا است. این ماده از ارزان‌ترین الکل‌های قندی موجود در بازار شناخته می‌شود؛ اما از طرف دیگر‌، شما باید با معایب سوربیتول کنار بیایید و آزمایشات، مواردی که باید رفع اشکال شوند و هزینه برای سایر مواد تشکیل‌دهنده‌ای که باید اضافه شوند‌ هم مواردی است که در کنار استفاده از سوربیتول باید در نظر گرفته شود؛ بنابراین ممکن است هزینه کل محصولات با سوربیتول در مقایسه با یک ماده گران قیمت، کمتر نباشد.

هنگام استفاده از سوربیتول چه نکاتی را باید در نظر بگیرید؟

تمام الکل‌های قندی، آب را در روده بزرگ نگه می‌دارند که می‌تواند منجر به اسهال شود. به همین دلیل غذاهایی که بیش از 10 درصد الکل قندی دارند باید اطلاعاتی داشته باشند که مصرف زیاد آن می‌تواند اثر ملین داشته باشد.

در استفاده از سوربیتول‌، باید بیشتر مراقب باشید. توانایی عالی آن در حفظ رطوبت به یک نقطه ضعف قابل توجه در روده بزرگ تبدیل می‌شود. فقط 170 میلی‌گرم سوربیتول به ازای هر کیلوگرم وزن بدن برای رسیدن به حد خطرناک ملین موردنیاز است. برای سایر الکل‌های قندی‌، حد مجاز 300-660 میلی‌گرم در هر کیلوگرم وزن بدن است؛ بنابراین‌، هنگام استفاده از سوربیتول باید بسیار مراقب باشید.

پژوهش‌ها

ازآنجاکه بیش از نیمی از سوربیتول مصرف‌شده را هضم می‌کنیم‌، پاسخ گلیسمی وجود خواهد داشت که ماده شیرین‌کننده باید سطح قند خون را افزایش دهد. در مطالعه‌ای که شامل بیماران دیابتی تحت درمان با انسولین بود‌، هیچ تفاوتی در پاسخ گلوکز خون بین دو وعده غذایی آزمایش‌شده توسط بیماران مشاهده نشد. در این آزمایش دو وعده غذایی داشتیم:

• وعده غذایی آزمایشی 1: 90 گرم نان سفید‌، 9 گرم کره و 100 گرم مربای توت‌فرنگی حاوی 18 گرم سوربیتول.
• وعده غذایی امتحانی 2: 90 گرم نان سفید‌، 9 گرم کره و 100 گرم مربای توت‌فرنگی حاوی 18 گرم ساکارز.

به همین دلیل‌، محققان سوربیتول را به عنوان «شیرین‌کننده قابل قبول» برای بیماران دیابتی طبقه‌بندی کردند. بااین‌حال، یک آزمایش دیگر با شرکت‌کنندگان سالم نشان داد که 20 گرم سوربیتول به‌تنهایی منجر به پاسخ گلوکز خون یا انسولین نمی‌شود. یک مطالعه بیشتر نشان داد که مصرف سوربیتول به‌تنهایی تأثیر «بسیار کمی» در افزایش قند خون دارد. در این مطالعه‌، گلوکز خالص اثر «به طور قابل توجهی بزرگ‌تر» داشت.

گرچه سوربیتول به‌طور بالقوه ممکن است تأثیر کمی بر سطح قند خون داشته باشد‌، اما در این زمینه جایگزین بهتری برای قند است.

نکات ایمنی پیرامون سوربیتول

ایمسوربیتول به‌طور كلی توسط سازمان غذا و داروی آمریكا (FDA) به عنوان ماده‌ای بی خطر شناخته می‌شود و از طرف سازمان غذا و كشاورزی مشترک با كمیته كارشناسی سازمان بهداشت جهانی نیز این ماده بی خطر تلقی می‌شود. سوربیتول در اتحادیه اروپا‌، کانادا‌، استرالیا‌، ژاپن و بسیاری از کشورها تأییدشده است.

سوربیتول آب را از دیواره روده جذب می‌کند (اثر اسمزی) بنابراین اگر بیش‌ازحد مصرف شود‌، می‌تواند باعث اسهال شود. طبق یک منبع‌، آستانه شل شدن یک دوز سوربیتول در مردان سالم 0.17 گرم بر کیلوگرم و در زنان 0.24 گرم بر کیلوگرم وزن بدن یا تا حدود 50 گرم در روز است. در یک مطالعه در افراد سالم‌، سوربیتول با دوز 27 گرم فقط باعث گاز بیش‌ازحد (نفخ شکم) شد اما علائم دیگر را ایجاد نکرد.

در افرادی که سوء جذب فروکتوز دارند‌، غالباً سوء جذب سوربیتول نیز وجود دارد که می‌تواند علائم مشابه فروکتوز را ایجاد کند (این علائم شامل مواردی از جمله نفخ شکم‌، درد یا گرفتگی عضلات‌، مدفوع شل‌، اسهال و در نتیجه کاهش وزن ناخواسته، یبوست‌، آروغ زیاد و سردرد می‌شود). سوربیتول همچنین ممکن است باعث علائمی در معده به خصوص در افراد با رشد بیش‌ازحد باکتری روده کوچک (SIBO) و کسانی که با سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) تشخیص داده می‌شوند، همراه باشد.

افراد با عدم تحمل وراثت فروکتوز (HFI) باید از سوربیتول اجتناب کنند‌، زیرا این ماده متابولیزه به فروکتوز می‌شود‌ که در این حالت، نمی‌تواند بیشتر متابولیزه شده، بنابراین در کبد تجمع می‌یابد‌. این عملیات منجر به افت قند خون و علائم شدید دستگاه گوارش می‌شود. به این نکته توجه کنید که حساسیت سوربیتول‌، سو جذب یا عدم تحمل به معنی واکنش آلرژیک (بثورات پوستی‌، کهیر) به سوربیتول نیست. آلرژی به سوربیتول محتمل نیست.

تداخلات دارویی

در مورد تداخلات دارویی برای این ماده می‌توان گفت:

• Kayexalate: سوربیتول غالباً با سدیم پلی استایرن سولفونات (Kayexalate) به عنوان درمانی برای هیپرکالمی‌، مشکل افزایش بیش‌ازحد و کشنده پتاسیم‌، تجویز می‌شود. این ترکیب با آسیب گسترده‌ای به روده همراه است‌، اما محققان در مورد رابطه سوربیتول‌ و Kayexalate یا تعامل بین این دو توافق ندارند.
• ملین‌ها: سوربیتول با کشیدن آب به روده به عنوان ملین عمل می‌کند که ممکن است به مرور زمان باعث کم‌آبی بدن شود. هرکسی که داروی ملین دیگری مصرف می‌کند باید مراقب باشد که مقدار زیادی از آن را مصرف نکند. عمل ملین سوربیتول همچنین ممکن است باعث کاهش جذب سایر داروها شود. اگر سوربیتول را به عنوان ملین مصرف می‌کنید‌، از مصرف داروهای منظم خود به مدت 1 تا 2 ساعت قبل و بعد آن خودداری کنید و با پزشک خود مشورت کنید.
• داروهای HIV: لامیوودین یک داروی ضدویروسی است که برای کنترل عفونت HIV-1 در کودکان و بزرگ‌سالان استفاده می‌شود. سوربیتول ممکن است اثرات لامیوودین را کاهش دهد‌، بنابراین افراد HIV مثبت که از داروهای ضدویروسی استفاده می‌کنند، ممکن است مایل باشند از مصرف این الکل قندی اجتناب کنند.

جمع‌بندی

سوربیتول نوعی الکل قندی است که به‌طور طبیعی در میوه‌ها و سبزیجات وجود دارد‌، اما از قندهای دیگر مانند گلوکز نیز فرآوری می‌شود. سوربیتول به عنوان یک جایگزین سالم برای قند در نظر گرفته می‌شود‌؛ زیرا حاوی 40٪ کالری کمتری نسبت به قند است اما 60٪ شیرین‌تر است‌ و آن را به یک ماده افزودنی غذایی رایج تبدیل می‌کند.

افراد دیابتی ممکن است بتوانند از سوربیتول به‌جای قند برای افزایش بالقوه جذب گلوکز استفاده کنند‌ که ممکن است سطح قند خون را کاهش دهد. سوربیتول همچنین ممکن است به هضم غذا کمک کند‌، از هیدراتاسیون بدن پشتیبانی کرده و سلامت دهان را حفظ کند. این مورد ممکن است به ارتقا سلامتی و سلامتی کلی بدن کمک کند و اگر به دنبال راهی برای اضافه کردن شیرینی به محصولات و رژیم غذایی در زندگی خود هستید، بدون این که اثرات منفی قند روی سلامتی شما تاثیر گذار باشد‌، سوربیتول ممکن است این کار را انجام دهد. بااین‌حال، مانند هر مکمل دیگری ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند‌، بنابراین همیشه باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.

توجه کنید که این محصولات برای تشخیص‌، معالجه‌، معالجه یا جلوگیری از بیماری نیستند. به طور کلی‌، سوربیتول طعم مطبوعی دارد و استفاده از آن به‌عنوان جایگزین قند می‌تواند مزایایی داشته باشد. قابل توجه‌ترین این مزایا، پتانسیل آن برای کمک به بهبود سلامت دهان و دندان و کنترل بهتر سطح قند خون است. بااین‌حال، سوربیتول عوارض جانبی کاملاً مستندی در دوزهای مختلف نسبت به بسیاری از شیرین‌کننده‌های دیگر دارد. به همین دلیل‌، بهتر است نگاهی به شیرین‌کننده‌های جایگزین که بهتر تحمل می‌شوند‌، انجام شود.

به طور کلی‌، شیرین‌کننده‌هایی مانند استویا‌، اریتریتول و زایلیتول در مقایسه با سوربیتول عوارض جانبی کمتری دارند.

سوالات متداول سوربیتول

در انتها به برخی سؤال و جواب‌ها پیرامون این موضوع می‌پردازیم که می‌تواند برای آشنایی بیشتر شما با این ماده مفید باشد. این موارد عبارت‌اند از: