صمغ زانتان که به زانتان گام کاربردی در پخت بدون گلوتن است. یکی از پیچیدهترین نکات در مورد پخت بدون گلوتن (که به گفته کارشناسان یک ماده مضر است) ایجاد نسخههای جدید از دستورالعملهای سنتی است که هنوز همان طعم و مزه اصلی را دارند. بهعنوان مثال به یک پیتزا فکر کنید. این واقعیت که شما میتوانید یک پیتزای سنتی پیتزا را کشیده، بغلتانید، خمکنید و شکل دهید تا حد زیادی به دلیل تولید گلوتن در آردها است. اگر بخواهیم از همان مواد تشکیلدهنده پیتزا سنتی بدون گلوتن پیروی کنیم، باید بهنوعی ماهیت اتصالدهنده گلوتن را بدون استفاده واقعی از خود گلوتن دوباره ایجاد کنیم. در این حالت میتوان از زانتان گام استفاده کرد. در این مقاله با ما باشید تا بیشتر به معرفی این ماده بپردازیم.
- 1 زانتان گام چیست؟
- 2 آیا زانتان گام یک افزودنی مفید است یا مضر؟
- 3 زانتان گام در چه چیزهایی پیدا میشود؟
- 4 اجزا و مکانیسم زانتان گام
- 5 آیا مصرف زانتان گام بیخطر است؟
- 6 مزایا و فواید سلامتی زانتان گام
- 7 صمغ زانتان برای چه بیماریهایی مناسب است؟
- 8 کاهش قند خون با زانتان گام
- 9 اثرات جانبی صمغ زانتان
- 10 تأثیر زانتان گام بر معده
- 11 موارد احتیاط مصرف صمغ زانتان
- 12 جایگزینها برای صمغ زانتان
- 13 مقادیر بهکارگیری زانتان گام
- 14 دوز مصرفی زانتان گام
- 15 سخن پایانی
زانتان گام چیست؟
صمغ زانتان (xanthan gum) یک ماده افزودنی غذایی رایج است که در سسها و چاشنیها گرفته تا بستنی و ماست و البته غذاهای پختهشده بدون گلوتن میتوانید آن را پیدا میکنید. در بیشتر موارد، این ماده بهعنوان ماده غلیظ کننده، یا بهعنوان تثبیتکننده برای جلوگیری از جدا شدن مواد (مانند ماست) استفاده میشود.
زانتان گام از طریق تخمیر ساکارز، گلوکز و لاکتوز تولید میشود. پس از دوره تخمیر، باقیمانده مرطوب حاصل، خشکشده و سپس بهصورت پودر ریز خرد میشود. هنگامیکه این ماده با مایع مخلوط میشود، پراکندهشده و این پودر خاصیت چسبندگی به خود میگیرد و تقریباً ژلمانند میشود.
زانتان گام اولین بار در سال 1963 کشف شد. حال پس از گذشت سالها، این ماده ازنظر ایمنی اثباتشده است و اطلاعات خوبی پیرامون آن در دسترس همگان قرار دارد. FDA یا اداره مواد غذایی ایالاتمتحده، این ماده را به عنوان یک افزودنی غذایی تائید کرده است و محدودیتی برای آن ارائه نداده است.
آیا زانتان گام یک افزودنی مفید است یا مضر؟
باکمال تعجب باید بگوییم چسبکاغذ دیواری و سس سالاد دارای یک نقطه مشترک هستند و آن، صمغ زانتان است. یک افزودنی غذایی که احتمالاً هرگز نام آن را نشنیدهاید اما احتمالاً چندین بار در هفته این ماده را مصرف میکنید. با توجه به اینکه زانتان گام صنعتی، در بسیاری از محصولات کارخانهای و صنایع یافت میشود و با مشکلات تنفسی و گوارشی مرتبط است، بسیاری از مردم نگران ایمنی آن هستند؛ اما FDA یا سازمان غذا ایالاتمتحده، زانتان گام را برای مصرف بهعنوان یک ماده افزودنی غذایی بیخطر میداند.
علاوه بر این، محبوبیت آن بهعنوان یک مکمل و ماده رایج در محصولات فاقد گلوتن در حال رشد است. حتی ممکن است فواید سلامتی داشته باشد، مانند کاهش کلسترول و سطح قند خون. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر به معرفی صمغ زانتان بپردازیم.
زانتان گام در چه چیزهایی پیدا میشود؟
زانتان گام در مواد غذایی، لوازم مراقبتهای شخصی و محصولات صنعتی یافت میشود.
محصولات غذایی:
صمغ زانتان میتواند باعث بهبود بافت، قوام، طعم، ماندگاری و ظاهر بسیاری از غذاها شود. همچنین باعث تثبیت مواد غذایی میشود و به برخی غذاها کمک میکند تا در دماها و سطوح pH مختلف، مقاومت کنند. علاوه بر این، از جداسازی مواد غذایی جلوگیری میکند و به آنها اجازه میدهد تا بهآرامی از ظروفشان خارج شوند. این ماده بهطور مکرر در پختوپز بدون گلوتن استفاده میشود؛ زیرا میتواند خاصیت ارتجاعی و پفکی گلوتن را به محصولات پختهشده سنتی ارائه دهد.
در ادامه، برخی از غذاهای رایج حاوی زانتان گام را برای شما عنوان میکنیم: سس سالاد، محصولات نانوایی، آبمیوهها، سوپها، بستنی، سس و آبگوشت، شربت، محصولات فاقد گلوتن و غذاهای کمچرب
محصولات مراقبت شخصی:
صمغ زانتان همچنین در بسیاری از محصولات مراقبت شخصی و زیبایی یافت میشود. اجازه میدهد این محصولات ضخیم باشند، اما خاصیت جدا شدن از ظروف برای آنان را حفظ میکند. همچنین اجازه میدهد ذرات جامد در مایعات معلق شوند.
خمیردندان، کرمها، لوسیون و شامپو. برخی از محصولات رایج حاوی زانتان گام هستند.
محصولات صنعتی:
صمغ زانتان به دلیل توانایی مقاومت در برابر دماهای مختلف و سطح pH، چسبیدن به سطوح و ضخیم شدن مایعات، در بسیاری از محصولات صنعتی مورداستفاده قرار میگیرد.
محصولات صنعتی رایج حاوی صمغ زانتان عبارتاند از: قارچکش، علفکش و حشرهکش، تمیزکنندههای کاشی، دوغاب، اجاقگاز و توالت، رنگها، مایعات مورداستفاده در حفاری روغن، چسب مانند چسب کاغذدیواری.
اجزا و مکانیسم زانتان گام
صمغ زانتان از واحدهای تکرارشونده قندهای ساده تشکیلشده است که با تخمیر باکتریایی به هم پیوند خوردهاند. از قندهایی مانند گلوکز، ساکارز و فروکتوز میتوان برای تولید سوخت آن استفاده کرد. بیودیزل سویا، یک سوخت سازگار با محیطزیست، نتایج امیدوارکنندهای را بهعنوان جایگزینی برای قندها در فرآیند تولید صمغ زانتان نشان داده است.
صمغ زانتان به دلیل زنجیره طولانی قند دارای خاصیت اتصال با آب، مواد آلی و غیرآلی است. صمغ زانتان هنگامی که با یک مایع مخلوط میشود، ضخامت آن مایع را افزایش میدهد، بنابراین به دلیل سرعت پایینتر واکنش، مزایای زیادی برای سلامتی ایجاد میکند.
آیا مصرف زانتان گام بیخطر است؟
به نظر میرسد برای بیشتر افراد، خوردن غذاهایی که حاوی صمغ زانتان هستند، کاملاً بیخطر باشد. درحالیکه بسیاری از غذاهایی که حاوی این ماده هستند، این ماده فقط حدود 0.05-0.3٪ از یک محصول غذایی را تشکیل میدهد. علاوه بر این، یک فرد معمولی روزانه کمتر از 1 گرم صمغ زانتان مصرف میکند که تا مقادیر 20 برابری آن، ثابتشده است که این ماده، ایمن است. این ماده افزودنی غذایی است که دارای خاصیت سمّی بسیار کمی بوده و این مقدار در غذاها بهقدری کم است که خطری برای سلامتی ایجاد نمیکند.
اما مردم باید از استنشاق صمغ زانتان خودداری کنند. مشخص شد کارگرانی که آن را بهصورت پودر، کنترل میکردند، دارای علائم شبیه آنفولانزا و تحریک بینی و گلو بودند؛ بنابراین حتی اگر ممکن است بسیاری از غذاهای حاوی آن را بخورید، مصرف این ماده آنقدر کم است که بعید است فواید یا عوارض جانبی منفی را تجربه کنید.
مزایا و فواید سلامتی زانتان گام
صمغ زانتان، مزایای بالقوهای در سلامتی دارد که با مصرف این نوع مکمل ایجاد میشوند. برخی از مزایای احتمالی صمغ زانتان برای سلامتی عبارتاند از:
کلسترول پایینتر:
در یک مطالعه، پنج مرد 10 برابر مقدار توصیهشده صمغ زانتان را بهصورت روزانه طی 23 روز مصرف کردند. آزمایشهای بعدی خون نشان داد که کلسترول آنها 10٪ کاهش مییابد.
کاهش وزن:
افراد پس از مصرف صمغ زانتان، احساس افزایش سیری را مشاهده کردهاند. البته این ماده ممکن است با تأخیر در تخلیه معده و کند شدن فرآیند هضم، سیری را افزایش دهد.
خواص مبارزه با سرطان:
مطالعهای روی موشهای مبتلابه ملانوم نشان داد که این ماده، رشد تومورهای سرطانی و عمر آنها را بهطور قابلتوجهی، کند میکند. هیچ مطالعه انسانی انجامنشده است، بنابراین شواهد موجود ضعیف است.
نظم بهتر:
صمغ زانتان، حرکت آب را در رودهها افزایش میدهد تا مدفوع نرم و بزرگتری ایجاد کند که دفع آن راحتتر است. مطالعات نشان داده است که این ماده به میزان قابلتوجهی، دفعات و میزان مدفوع را افزایش میدهد.
مایعات غلیظ کننده:
برای غلیظ شدن مایعات برای کسانی که در بلعیدن مشکلدارند، مانند افراد بزرگتر و مسن یا افراد مبتلابه اختلالات عصبی، از این ماده استفاده میشود.
جایگزین بزاق:
گاهی اوقات بهعنوان جایگزین بزاق برای افرادی که از خشکی دهان رنج میبرند، استفاده میشود، اما مطالعات در مورد اثربخشی آن به علت نتایج متفاوتی که ارائه داده است، قطعی نیست.
صمغ زانتان برای چه بیماریهایی مناسب است؟
دیابت
دیابت یک بیماری مزمن است که توانایی بدن در پردازش قند خون را مختل میکند. اگر قند خون بیشازحد بالا بماند، میتواند به اعصاب، چشمها، رگهای خونی و کلیهها آسیب برساند. در یک مطالعه 12 هفتهای بر روی 9 فرد دیابتی، 12 گرم صمغ زانتان میزان قند خون را در طی روز و 2 ساعت بعد از غذا کاهش داد. در مطالعهای بر روی 14 فرد سالم مرد و 4 مخلوط آبمیوه، مخلوط صمغ زانتان باعث بیشترین کاهش قند خون شد. در شبیهسازی مشابه فرآیند هضم انسان، صمغ زانتان بدون تأثیر منفی بر ضخامت مایع گوارشی، غلظت گلوکز را کاهش داد.
برای کسانی که رژیم اصلی آنها از برنج تشکیلشده است، صمغ زانتان ممکن است عواقب ناسالم آن را کاهش دهد. تقریباً 30 دقیقه پس از مصرف برنج، قند خون افزایش مییابد. در مطالعه 11 فرد سالم، صمغ زانتان این افزایش قند خون را در انسان سرکوب کرد.
یبوست
در مطالعهای که روی 18 داوطلب انجام شد، صمغ زانتان اثرات ملین زیادی بر بدن انسان داشت. مقدار و دفعات تولید مدفوع با مکملهای صمغ زانتان افزایش یافت. در مطالعه دیگری که روی 5 مرد انجام شد، مصرف مقادیر زیادی صمغ زانتان میزان و دفعات حرکات روده را افزایش داد.
دهان خشک
در مطالعه بر روی 33 بیمار با خشکی شدید دهان ناشی از سندرم شوگرن، از جانشین بزاق مبتنی بر صمغ زانتان در ضخامتهای مختلف استفاده کردند. جایگزین بزاق مبتنی بر صمغ زانتان باعث بهبود خشکی دهان میشود. بیماران تحت دیالیز کلیه از خشکی دهان و تشنگی به دلیل رژیم غذایی اجباری با محدودیت مایعات شکایت دارند. مطالعهای روی 65 بیمار نشان داد که جایگزین بزاق حاوی صمغ زانتان میتواند عطش و خشکی دهان را درمان کند.
دیسفاژی
دیسفاژی نوعی اختلال است که اشکال در بلع یا شروع عمل بلع را توصیف میکند. غلیظ کننده مواد غذایی مبتنی بر صمغ زانتان باعث بهبود ایمنی و تسکین 120 بیمار مبتلابه دیسفاژی در مقایسه با 14 داوطلب سالم میشود. همچنین، 76 بیمار مبتلابه دیسفاژی پس از سکته مغزی از غلیظ کنندههای صمغ زانتان استفاده کردند و افزایش ایمنی در بلع را تجربه کردند که میتواند حوادث خفگی را کاهش دهد.
به یاد داشته باشید که قبل از استفاده از صمغ زانتان برای هر هدف پزشکی با پزشک صحبت کنید و هرگز از آن بهعنوان جایگزین چیزی که دکتر شما توصیه یا تجویز میکند، استفاده نکنید.
گرسنگی
در مطالعهای بر روی 9 نفر، شرکتکنندگانی که کلوچههای مکمل زانتان مصرف کردند، احساس سیری بیشتری را گزارش کردند. بااینحال، سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا هیچ ارتباطی بین مصرف صمغ زانتان و افزایش سیری گزارش نکرد. مطالعه دیگری تأیید کرد که صمغ زانتان در 21 بیمار زن چاق بهطور قابلتوجهی گرسنگی را کاهش نمیدهد.
6) پوسیدگی دندان: مینای دندان قوی (سطح محافظ دندان) نشانه سلامت دندان است. غذاهای اسیدی مانند نوشابه، قهوه و آبمیوه میتوانند مینای دندان را کاهش دهند. صمغ زانتان ماده ضخیم کننده رایجی است که در خمیردندان استفاده میشود. اعتقاد بر این است که صمغ زانتان بهعنوان یک مانع حافظتی بر روی دندانها ایجاد میشود، بنابراین از حملات اسیدی را از سوی غذاها جلوگیری میکند. مطالعهای بر روی 16 فرد با مقایسه اثر فرسایشی نوشیدنیهای میوهای اسیدی مخلوط با صمغ زانتان، نشان داد که از بین رفتن مینا را کاهش میدهد.
در زیر خلاصهای از تحقیقات موجود بر روی حیوانات و سلولها آورده شده است که باید تلاشهای تحقیقاتی بیشتری روی آن انجام شود. بااینحال، مطالعات ذکرشده در زیر نباید بهعنوان حمایتکننده از هیچ فواید سلامتی تفسیر شود.
آرتروز
آرتروز یک اختلال دردناک مفصلی است که معمولاً در اثر پیری مفاصل یا چاقی ایجاد میشود. مطالعات متعدد روی حیوانات نشان داد که تزریق صمغ زانتان از غضروف محافظت میکند، درحالیکه درد را نیز تسکین میدهد.
مصونیت
صمغ زانتان قادر به تولید آنتیبادی در سلولهای طحال موش بود. بااینحال، هیچ مدرکی وجود ندارد که همین واکنش در انسان رخ دهد.
تحقیق سرطان
صمغ زانتان با تحریک سیستم ایمنی، رشد تومور را در موش سرکوب میکند. رشد کند سرطان باعث افزایش زمان بقا در موشهایی میشود که با سرطان پوست تشخیص دادهشدهاند.
گرسنگی
در مطالعهای بر روی 9 نفر، شرکتکنندگانی که کلوچههای مکمل زانتان مصرف کردند، احساس سیری بیشتری را گزارش کردند. بااینحال، سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا هیچ ارتباطی بین مصرف صمغ زانتان و افزایش سیری گزارش نکرد. مطالعه دیگری تأیید کرد که صمغ زانتان در 21 بیمار زن چاق بهطور قابلتوجهی گرسنگی را کاهش نمیدهد.
پوسیدگی دندان
مینای دندان قوی (سطح محافظ دندان) نشانه سلامت دندان است. غذاهای اسیدی مانند نوشابه، قهوه و آبمیوه میتوانند مینای دندان را کاهش دهند. صمغ زانتان ماده ضخیم کننده رایجی است که در خمیردندان استفاده میشود. اعتقاد بر این است که صمغ زانتان بهعنوان یک مانع حافظتی بر روی دندانها ایجاد میشود، بنابراین از حملات اسیدی را از سوی غذاها جلوگیری میکند. مطالعهای بر روی 16 فرد با مقایسه اثر فرسایشی نوشیدنیهای میوهای اسیدی مخلوط با صمغ زانتان، نشان داد که از بین رفتن مینا را کاهش میدهد.
در زیر خلاصهای از تحقیقات موجود بر روی حیوانات و سلولها آورده شده است که باید تلاشهای تحقیقاتی بیشتری روی آن انجام شود. بااینحال، مطالعات ذکرشده در زیر نباید بهعنوان حمایتکننده از هیچ فواید سلامتی تفسیر شود.
آرتروز
آرتروز یک اختلال دردناک مفصلی است که معمولاً در اثر پیری مفاصل یا چاقی ایجاد میشود. مطالعات متعدد روی حیوانات نشان داد که تزریق صمغ زانتان از غضروف محافظت میکند، درحالیکه درد را نیز تسکین میدهد.
مصونیت
صمغ زانتان قادر به تولید آنتیبادی در سلولهای طحال موش بود. بااینحال، هیچ مدرکی وجود ندارد که همین واکنش در انسان رخ دهد.
تحقیق سرطان
صمغ زانتان با تحریک سیستم ایمنی، رشد تومور را در موش سرکوب میکند. رشد کند سرطان باعث افزایش زمان بقا در موشهایی میشود که با سرطان پوست تشخیص دادهشدهاند.
کاهش قند خون با زانتان گام
چندین مطالعه نشان داده است که صمغ زانتان هنگام مصرف در دورهای زیاد میتواند قند خون را کاهش دهد. اعتقاد بر این است که مایعات موجود در معده و روده کوچک شما را به مادهای چسبناک و ژلمانند تبدیل میکند. این هضم را کند کرده و سرعت ورود قند به جریان خون شمارا تحت تأثیر قرار میدهد و پس از خوردن غذا باعث افزایش جهش قند خون میشود.
در یک مطالعه 12 هفتهای، 9 مرد مبتلابه دیابت و چهار نفر بدون دیابت، روزانه مافین خوردند. در شش هفته اول مطالعه، مردان مافین بدون صمغ زانتان خوردند. برای 6 هفته دیگر، آنها کلوچههای حاوی 12 گرم از این ماده را نیز همراه آن خوردند.
در این آزمایش، قند خون شرکتکنندگان بهطور منظم مورد آزمایش قرار گرفت (هم در ناشتا و بعد از غذا). نتیجه آنکه قند خون در مردان مبتلا به دیابت در هنگام مصرف مافین با زانتان گام بهطور قابلتوجهی پایینتر بود. مطالعه دیگر بر روی 11 زن نشان داد که قند خون پس از مصرف برنج با صمغ زانتان اضافهشده، در مقایسه با مصرف برنج بدون آن بهطور قابلتوجهی کمتر است.
اثرات جانبی صمغ زانتان
در صورت مصرف، زانتان گام میتواند برخی از ناراحتیهای گوارشی ازجمله اثرات ملین، نفخ و نفخ شکم را ایجاد کند. در هنگام لمس کردن صمغ زانتان بهصورت پودر، احتیاط کنید. همانطور که گفتیم، کارگرانی که در معرض مقادیر زیاد پودر صمغ زانتان قرار داشتند، مشکلات و تحریکاتی در بینی و گلو (که البته خطر حادی به شمار نمیآید)، گزارش کردند.
- آلرژی: صمغ زانتان ساختاری مشابه سایر پروتئینهای غذایی دارد و ممکن است باعث ایجاد واکنش ایمنی شود. مطالعهای روی 288 نمونه خون انسان و حیوان نشان داد که صمغ زانتان باعث پاسخ ایمنی قابلتوجهی میشود.
- تداخلات دارویی: در رابطه با زانتان گام دارویی باید گفت بیماران دیابتی هنگام مصرف زانتان گام باید احتیاط کنند. وقتی صمغ زانتان با داروی دیابت ترکیب شود، ممکن است قند خون به سطح پایینی برسد. برای جلوگیری از عوارض سوء و اثرات غیرمنتظره، قبل از استفاده از زانتان گام برای هر منظور بهداشتی با پزشک خود صحبت کنید.
- محدودیتها و هشدارها: بسیاری از مطالعات صمغ زانتان موجود، فقط روی حیوانات آزمایش میشود؛ بنابراین برخی از مزایا ممکن است در انسان تکرار نشود. قبل از استفاده از صمغ زانتان برای فواید بهداشتی آن، آزمایشهای بیشتری روی انسان باید انجام شود.
تأثیر زانتان گام بر معده
به نظر میرسد برای اکثر افراد، تنها عارضه جانبی منفی زانتان گام، ناراحتی معده است. بسیاری از مطالعات حیوانی نشان دادهاند که دوزهای زیاد این ماده، میتواند دفعات مدفوع را افزایش داده و باعث مدفوع نرم شود. در مطالعات انسانی، مشخص شد که مقادیر زیادی صمغ زانتان دارای اثرات زیر است:
- افزایش دفعات حرکات روده
- افزایش خروجی مدفوع
- مدفوع نرمتر
- افزایش گاز
- باکتریهای روده تغییریافته
این عوارض جانبی درصورتیکه حداقل 15 گرم مصرف شود، میتواند به وجود آید. قابلذکر است که دستیابی به این مقدار از طریق رژیم غذایی معمولی دشوار است. علاوه بر این، توانایی زانتان گام در تغییر باکتریهای روده ممکن است چیز خوبی باشد؛ زیرا بسیاری از فیبرهای محلول، دیگر باکتریهای روده را تغییر میدهند. آنها بهعنوان پری بیوتیک شناخته میشوند و رشد باکتریهای خوب را در روده تقویت میکنند. بااینحال، برای درک بالقوه صمغ زانتان بهعنوان یک پری بیوتیک، تحقیقات بیشتری لازم است.
موارد احتیاط مصرف صمغ زانتان
برای برخی افراد، لازم است مصرف این ماده با محدودیت مصرف همراه باشد. درحالیکه زانتان گام برای بیشتر افراد بیخطر است، افراد کمی هستند که باید از مصرف آن اجتناب کنند. این افراد عبارتاند از:
- افراد مبتلابه آلرژی گندم، ذرت، سویا یا لبنیات شدید: صمغ زانتان از شکر گرفتهشده است. شکر میتواند از مکانهای مختلفی ازجمله گندم، ذرت، سویا و لبنیات تهیه شود. افرادی که به این محصولات حساسیت شدید دارند، ممکن است لازم باشد از غذاهای حاوی صمغ زانتان اجتناب کنند، مگر اینکه بتوانند تعیین کنند که صمغ زانتان از چه منبعی ناشی شده است.
- نوزادان نارس: ماده غلیظ کننده مبتنی بر زانتان گام، برای شیرخواران نارس به شیر خشک و شیر مادر اضافه شد. در چندین مورد، نوزادان دچار انتروکولیت نکروزان شدند. اینیک بیماری تهدیدکننده برای کودکان است که باعث میشود روده ملتهب شده، آسیبدیده و منجر به مرگ شود. اگرچه این مشکل (Simply Thick)، برای بزرگسالان بیخطر است، اما نوزادان باید از مصرف آن اجتناب کنند؛ زیرا روده آنها هنوز در حال رشد است.
- کسانی که از داروهای خاص استفاده میکنند و یا عملهای جراحی در پیش دارند: زانتان گام میتواند سطح قند خون را کاهش دهد. این مورد میتواند برای افرادی که برخی از داروهای دیابتی را مصرف میکنند، خطرناک باشد. همچنین میتواند برای افرادی که قصد دارند بهزودی جراحی شوند نیز مضر باشد. این افراد تا زمانی که اثر این ماده بر قند خون بهتر درک نشود، باید از مصرف مقادیر زیاد آن اجتناب کنند.
- بارداری و شیردهی: اطلاعات قابلاعتماد کافی برای دانستن اینکه آیا استفاده اززانتان گام هنگام بارداری یا شیردهی بیخطر است، وجود ندارد. به همین خاطر، باید از استفاده زانتان گام در مقادیر بیشتر از مقدار معمول در غذاها خودداری کنید.
- حالت تهوع، استفراغ، آپاندیسیت، مدفوع سخت که دفع آن دشوار باشد (تداخل مدفوع)، تنگی یا انسداد روده یا درد معده: در صورت داشتن هر یک از این موارد، از صمغ زانتان استفاده نکنید. این ماده، یک ملین فله ساز است که در این شرایط میتواند مضر باشد.
جایگزینها برای صمغ زانتان
همانطور که گفتیم، زانتان گام، از طریق تخمیر قند ذرت با یک باکتری ساخته میشود. این ماده در تولید مواد آرایشی گرفته تا بستنی، سالاد و پختوپز برای غذاهای بدون گلوتن به کار میرود. زانتان گام یک افزودنی رایج است که بهعنوان ماده ضخیم کننده، چسبنده و امولسیون کننده عمل میکند.
بااینحال، ممکن است بسیاری از افراد به آن دسترسی نداشته باشند. در این حالت میتوانید از 5 ماده زیر برای جایگزینی زانتان گام استفاده کنید:
پسیلیوم
پسیلیوم از پوسته بذر Plantago ovata ساختهشده و بهمنظور پختوپز استفاده میشود. ممکن است به کاهش قند خون کمک کند؛ زیرا مانند زانتان گام عملکرد مشابهی دارد و میتواند به یک جایگزین عالی تبدیل شود. شما میتوانید هنگام پختوپز، هر 1 قسمت صمغ زانتان را با 2 قسمت پسیلیوم جایگزین کنید
دانههای چیا و آب
دانههای چیا وقتی خیس میشوند، ژلی شبیه صمغ زانتان تشکیل میدهند. علاوه بر این، این دانهها حاوی مقدار زیادی فیبر و مواد مغذی مهم هستند. درحالیکه میتوانید از دانههای چیا بهطور کامل استفاده کنید، این مواد میتوانند خاصیت ترد شدن، عطروطعم ملایم و مغذی به دستور غذای شما اضافه کنند (بنابراین اگر بافت نرمتری را ترجیح میدهید باید آنها را خردکنید). برای استفاده، دانههای چیا و زانتان گام را با نسبت 1: 1 جایگزین میکنند و به ازای هر 1 قسمت از دانههای چیا 2 قسمت آب گرم اضافه کنید.
نشاسته ذرت
نشاسته ذرت بافتی مشابه صمغ زانتان دارد. بسیار جاذب است و آن را به یک ماده غلیظ کننده عالی در خورشتها و گندمها تبدیل میکند. اگرچه بهطور طبیعی فاقد گلوتن است، اما برخی از محصولات ممکن است به این پروتئین (گلوتن) آلوده شوند. اگر از گلوتن اجتناب میکنید، حتماً برچسب گواهی را بررسی کنید. برخلاف برخی دیگر از مواد جایگزین، نیازی نیست قبل از استفاده آن را با آب مخلوطکنید. نسبت آن نیز آسان است. فقط صمغ زانتان را با همان مقدار نشاسته ذرت جایگزین کنید.
آگار آگار | Agar Agar:
آگارآگار از جلبکهای قرمز گرفتهشده است و تقریباً مانند ژلاتین بدون طعم عمل میکند، باعث ضخیم شدن و تشکیل بافت ژلهای میشود. از آنجا که آگار آگار یک ماده گیاهی است، جایگزینی عالی برای ژلاتین در نظر گرفته میشود. بهطور معمول بهصورت پوسته، ورق یا پودر فروخته میشود. آگار آگار را میتوانید با نسبت 1: 1 جایگزین زانتان گام کنید. ابتدا باید آن را در آب با دمای اتاق حل کنید. برای هر 1 قاشق غذاخوری (5 گرم) آگار آگار یا 1 قاشق چایخوری (2 گرم) پودر این ماده، از 4 قاشق غذاخوری (60 میلیلیتر) آب استفاده کنید. بعد، آن را روی حرارت کم به مدت 3-5 دقیقه یا تا زمانی که حل شود، گرمکنید. سپس بگذارید قبل از استفاده کمی خنک شود. اگر خیلی غلیظ است، از مخلوطکن برای مایعات کردن آن استفاده کنید. توجه داشته باشید که آگار آگار ممکن است بهطور کلی، بافت کمی سفت یا متراکمی را تولید کند.
گوارگام
صمغ گوار که گوارگام نیز نامیده میشود، از لوبیا گوار گرفتهشده است؛ مانند صمغ زانتان، این یک پودر سفید است که بهعنوان یک چسب و غلیظ کننده عمل میکند. در دستورالعمل خود از 3 قسمت صمغ گوار برای جایگزینی 2 قسمت صمغ زانتان استفاده کنید. یک راه خوب این است که ابتدا گوارگام را با روغنهای موجود در ظرف مخلوطکنید، سپس این مخلوط را به بقیه مایعات خود اضافه کنید.
مقادیر بهکارگیری زانتان گام
مقدار آدامس زانتان استفادهشده به روشی که از آن استفاده میکنید بستگی دارد.
مقدار زانتان برای ضخیم شدن: بهعنوان یک ماده ضخیم کننده، مقدار آدامس زانتان که استفاده خواهید کرد، به ضخامت مایعی که میخواهید، بستگی دارد. بهطورکلی، شما از ضخامت 0.1٪ برای ضخیم شدن تا نسبت 1.0٪ برای سس بسیار غلیظ استفاده خواهید کرد. هشدار: افزودن زیاد زانتان گام میتواند باعث ایجاد بافت و طعم نامناسب شود.
مقدار زانتان برای ایجاد فوم: برای ساخت کف زانتان گام، بهطورمعمول از نسبت بین 0.2٪ تا 0.8٪ استفاده میشود. هرچه از صمغ زانتان بیشتر استفاده کنید، حبابهای بزرگتر ممکن است ایجادشده و فوم غلیظتری داشته باشد.
مقدار زانتان برای ایجاد حباب: برای حبابها، شبیه حبابهای صابون، نسبت معمولی 0.1٪ تا 0.4٪ زانتان گام و 0.2٪ تا 2.0٪ ورساویپ (یک نوع پروتئین سویای اصلاحشده) یا پودر سفید تخممرغ است.
مقدار زانتان برای استفاده در امولسیون: هنگام ساخت امولسیون، هرچه زانتان گام بیشتری اضافه کنید، امولسیون قویتر خواهد بود. بااینحال، این کار همچنین باعث ضخیم شدن امولسیون میشود که ممکن است مطلوب باشد یا نباشد. برای شروع اتصال یک امولسیون میتوان از نسبتی در حدود 0.1٪ استفاده کرد. اگر میخواهید امولسیون را نیز غلیظ کنید، میتوانید تا حدود 0.7٪ صمغ زانتان اضافه کنید.
دوز مصرفی زانتان گام
هیچ دوز مطمئن و مؤثری از صمغ زانتان برای هدف پزشکی وجود ندارد؛ زیرا هیچ مطالعه کافی برای یافتن آن انجامنشده است. اکثر متخصصان توصیه میکنند مصرف روزانه زیر 10 میلیگرم بمانند.
در رابطه باتجربه مصرفکنندگان باید گفت، امروزه افراد مختلفی عاشق افزودن زانتان گام به دستورالعملهای غذایی خود بهعنوان ماده غلیظ کننده هستند و از این طریق نیاز به کربوهیدرات اضافی در غذاهایی مانند نان خانگی را کاهش میدهند.
مواد غذایی گیاهی و فاقد گلوتن از خواص اتصالدهنده آن استفاده میکنند و همچنان عطروطعم عالی غذا را حفظ میکنند. بیشتر کاربران بهترین استفاده از صمغ زانتان در نوشیدنیهای پروتئینی، میلک شیک، اسموتیها و بستنی را گزارش میدهند. صمغ زانتان به تولید یک بافت دلپذیر کمک میکند. زانتان گام همچنین یکی از ترکیبات محصولات زیبایی خانگی است. استفاده از این ماده، یک روش ارزان و مؤثر برای مخلوط کردن ژل و لوسیون مو را فراهم میکند.
سخن پایانی
صمغ زانتان یک ماده محبوب با کاربردهای بسیاری است که میتوان گفت کاربرد آن برای همهچیز است، از مواد آرایشی گرفته تا محصولات غذایی؛ زیرا یک ماده ضخیم کننده و امولسیون کننده عالی است. بااینحال، اگر این ماده در دسترس نیست یا ترجیح میدهید آن را نخورید، میتوانید از گزینههای مختلفی استفاده کنید.
بهطور کلی صمغ زانتان به دلیل خاصیت تثبیتکننده و غلیظ کننده در بسیاری از غذاها، محصولات مراقبت شخصی و محصولات صنعتی وجود دارد و برای غالب افراد، مادهای بیخطر محسوب میشود. حتی اگر مقادیر بیشتری مصرف شود، ممکن است فوایدی برای سلامتی داشته باشد، اگرچه این مقادیر بالاتر نیز میتواند خطر مشکلات گوارشی را افزایش دهد.
درحالیکه بسیاری از مطالعات، ایمنی زانتان گام در مواد غذایی را اثبات کردهاند، ذکر این نکته مهم است که تعداد کمی از مطالعات انسانی استفاده از آن را بهعنوان مکمل موردتوجه قرار دادهاند. دراینبین، از خوردن غذاهایی که حاوی صمغ زانتان هستند، میتوانید احساس امنیت کنید. به نظر میرسد در بدترین حالت، مصرف این ماده بیضرر یا کمضرر باشد.
توجه کنید که نوزادان نارس و افرادی که حساسیت شدید دارند باید از زانتان گام خودداری کنند. همچنین، افرادی که در معرض خطر پایین آمدن قند خون هستند، باید از مصرف دوزهای زیاد آن جلوگیری کنند. شما میتوانید برای خرید زانتان گام، از طریق وبسایت اینترنتی ما، این محصول را تهیه کنید.