چه در تولید، چه در آشپزی و چه در نظافت، مواد وقتی خالص هستند، بیشترین کارایی را دارند، اما درصد خلوص مواد شیمیایی را چطور مشخص می‌کنند؟ خلوص را می‌توان به‌عنوان عدم وجود هرگونه ناخالصی یا انواع ماده غیر از خود ماده تعریف کرد. شما می‌توانید از تست‌های متعددی برای بررسی خلوص استفاده کنید، از مقایسه بصری ساده تا تکنیک‌های پیچیده آزمایشگاهی. در آزمایشگاه‌ها مواد شیمیایی متعددی وجود دارند که از شرکت‌های مختلف تولیدشده‌اند. این شرکت‌ها وظیفه دارند که تمام ترکیبات و مواد تشکیل‌دهنده آن‌ها را به همراه درصد خلوص مواد شیمیایی خود اعلام کنند. این اطلاعات باید بر روی بسته‌ها درج شوند. نحوه خواندن و شناخت این برچسب‌ها که بر روی مواد شیمیایی در آزمایشگاه‌ها قرار دارند، یکی از موارد ایمنی است که باید به آن دقت شود.
یکی از مواردی که در انجام آزمایش‌ها بسیار اهمیت دارد درصد خلوص مواد شیمیایی به‌کاررفته در آن است. درصد خلوص مواد تأثیر زیادی بر نتیجه آزمایش خواهد داشت. تا حدی که اگر درصد خلوص درست نباشد ماده موردنظر به وجود نخواهد آمد و یا ممکن است درصد خلوص آن متفاوت با آنچه ما انتظار داریم شود.
خالص بودن مواد شیمیایی در آزمایش‌های تحقیقاتی در صنعت مهم است؛ بنابراین قبل از انجام آزمایش، درصد خلوص مواد لازم باید تعیین گردد. ازآنجایی‌که مواد شیمیایی که تولید می‌شوند آن‌چنان خالص نیستند، باید علاوه بر آنچه روی بسته‌بندی نوشته، بتوانیم درصد خلوص را با روش‌های دیگری نیز به دست آوریم.
درواقع درصد خلوص را می‌توان این‌گونه تعریف کرد که مقدار ماده خالص در هر 100 گرم از ماده ناخالص را درصد خلوص می‌گویند. به‌عنوان‌مثال اگر روی یک بسته کلرید سدیم درصد خلوص را 8.99 درصد ذکر کرده‌اند، یعنی در هر 100 گرم از این ماده 8.99 گرم کلرید سدیم وجود دارد.
به چند روش می‌توان درصد خلوص مواد شیمیایی را به دست آورد. از زیرنوشت‌های فرمول‌ها می‌توان مول‌های عناصر سازنده را به دست آورد. بعدازآن وزن اتمی عناصر موجود در یک مول، توسط وزن اتمی عنصرها به دست می‌آید. در ادامه سه روش را آورده‌ایم که توسط آن‌ها بتوان درصد خلوص مواد شیمیایی را تعیین کرد.
- در یک معادله شیمیایی اگر جرم یک ماده خالص و درصد خلوص آن مشخص باشد می‌توان جرم ماده دیگر از معادله را به دست آورد. جرم ماده خالص را به دست آورده و درصد خلوص را با رابطه استوکیومتری حساب می‌کنند. به این شکل که جرم ماده خالص را تقسیم‌بر جرم ماده ناخالص کرده و ضرب‌در 100 می‌کنیم. البته باید در نظر داشته باشید که ابتدا معادله خود را موازنه کنید و سپس درصد خلوص را به دست آورید.
- در موارد دیگر ممکن است که شما درصد خلوص ماده را داشته باشید و به مقدار ماده ناخالص احتیاج داشته باشید. رابطه استوکیومتری در اینجا نیز کاربرد دارد و می‌توان با آن مقدار ماده خالص را به دست آورد. بعدازآن با گذاشتن این مقادیر در فرمول، مقدار ماده ناخالص به‌راحتی محاسبه خواهد شد.
- در صورتی نیز که مقدار ماده ناخالص مشخص باشد و نخواهیم از آن برای به دست آوردن درصد خلوص استفاده کنیم، می‌توانیم از روابط استوکیومتری مقدار ماده خالص را به دست آوریم. با قرار دادن مقادیر در فرمول مقدار ماده موردنظر یا درصد خلوص مواد شیمیایی را به دست خواهیم آورد.
سخن پایانی
همان‌طور که گفتیم برای انجام هر چه‌بهتر آزمایش‌ها و به دست آوردن نتایج درست، آگاهی از درصد خلوص مواد شیمیایی لازم است. مواد شیمیایی در آزمایشگاه‌ها و صنعت خالص نیستند و مقداری ناخالصی به همراه دارند؛ بنابراین لازم است که به روشی بتوان درصد خلوص آن‌ها را به دست آورد. در این مقاله روش به دست آوردن این خلوص را آوردیم. به دست آوردن درصد خلوص توسط انجام برخی از آزمایش‌ها نیز امکان‌پذیر است.
عالی بود کامل و درست ممنونم ازتون